Chcesz zatrudnić w swojej firmie obywatela Ukrainy? Ze względu na wojnę trwającą na Ukrainie zostały wprowadzone szczególne przepisy, które ułatwiają obywatelom tego kraju legalny pobyt i pracę w Polsce. Sprawdź, na czym polega ogólny dostęp do rynku pracy dla obywateli Ukrainy.
Kto może legalnie pracować w Polsce
W Polsce może pracować obywatel Ukrainy, który:

• przebywa legalnie w Polsce i ma ważny tytuł pobytowy albo
• przybył legalnie na terytorium Polski w okresie od 24 lutego 2022 roku bezpośrednio z terenu Ukrainy i deklaruje zamiar pozostania w Polsce.

Zgodnie z Ustawą z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa przez określenie obywatel Ukrainy rozumie się także małżonka obywatela Ukrainy, który nie ma obywatelstwa ukraińskiego, o ile przybył na terytorium Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa.
Pamiętaj! 
Małżonek obywatela Ukrainy, który nie ma obywatelstwa ukraińskiego, o ile przybył na terytorium Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa, przebywa legalnie w Polsce i w związku z tym przysługuje mu prawo do legalnego zatrudnienia na podstawie zgłoszenia złożonego przez pracodawcę.
Tytuł pobytowy to dokument, która uprawnia do pobytu na terytorium Polski lub innego kraju Unii Europejskiej. Może to być, między innymi:

• zezwolenie na pobyt stały
• zezwolenie na pobyt czasowy
• paszport w przypadku wjazdu i pobytu na terytorium Polski w ruchu bezwizowym
• zaświadczenie o korzystaniu z ochrony czasowej wydane przez Urząd do Spraw Cudzoziemców.

Obywatele Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy w okresie od 24 lutego 2022 roku, korzystają z ochrony czasowej.
Ich pobyt jest legalny przez 18 miesięcy – licząc od 24 lutego 2022 roku (niezależnie od daty rzeczywistego przekroczenia granicy).
Termin, do którego od 24 lutego 2022 roku obywatelom Ukrainy przysługuje prawo wjazdu do Polski na szczególnych zasadach, zostanie określony w odrębnych przepisach.
 
Jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy
Możesz legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy lub małżonka obywatela Ukrainy, o ile jego pobyt na terytorium Polski jest legalny.
Wystarczy, że w ciągu 14 dni od daty podjęcia pracy poinformujesz właściwy powiatowy urząd pracy – właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania pracodawcy. Musisz to zrobić elektronicznie na portalu praca.gov.pl
Ta procedura dotyczy zarówno obywateli Ukrainy, którzy wjechali do Polski 24 lutego 2022 roku lub później, jak i osób, które przebywają legalnie w Polsce na innej podstawie (na przykład zezwolenia na pobyt czasowy).
Pamiętaj! 
Pracownik z Ukrainy zatrudniony na podstawie zgłoszenia do powiatowego urzędu pracy może swobodnie zmienić pracodawcę. W okresie 18 miesięcy (licząc od 24 lutego 2022 roku) może pracować na podstawie ogólnego dostępu do rynku pracy dla obywateli Ukrainy.
Co trzeba podać w zgłoszeniu do urzędu pracy
W zgłoszeniu podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy do powiatowego urzędu pracy musisz podać:

• informacje dotyczące podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi
• dane osobowe cudzoziemca
• informacje dotyczące wykonywanej pracy.

Informacje dotyczące podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi:

• nazwa albo imię (imiona) i nazwisko
• adres siedziby albo miejsca zamieszkania
• numer telefonu lub adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym
• numery identyfikacyjne NIP i REGON (w przypadku podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą) albo numer PESEL (w przypadku osoby fizycznej)
• numer wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia – w przypadku podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, prowadzącego agencję zatrudnienia świadczącą usługi pracy tymczasowej
• symbol PKD i opis wykonywanej działalności związanej z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę.

Dane osobowe cudzoziemca:

• imię (imiona) i nazwisko
• data urodzenia
• płeć
• obywatelstwo
• rodzaj, numer i seria dokumentu podróży lub innego dokumentu stwierdzającego lub pozwalającego ustalić tożsamość i państwo, w którym wydano ten dokument
• numer PESEL – o ile został nadany.

Informacje dotyczące wykonywanej pracy:

• rodzaj umowy pomiędzy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy a obywatelem Ukrainy
• stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy
• miejsce wykonywanej pracy.

Uwaga! 
Powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy nie wymaga uiszczania żadnych opłat.

Jeśli już wcześniej zatrudniałeś lub zatrudniasz obywatela Ukrainy, to nie musisz w żaden sposób potwierdzać legalności jego pracy. Jeśli ten pracownik będzie chciał zmienić pracodawcę, nie potrzebuje ani zezwolenia na pracę ani oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.

Jakie obowiązki ma pracodawca
Pamiętaj, że dotyczą cię wszystkie obowiązki związane z zatrudnieniem, czyli:

• wynagrodzenie wypłacane cudzoziemcowi nie może być niższe niż płaca minimalna lub minimalna stawka godzinowa
• musisz zawrzeć z obywatelem Ukrainy umowę pisemną, która uwzględnia warunki zawarte w oświadczeniu
• zanim podpiszesz umowę z cudzoziemcem, przedstaw mu tłumaczenie umowy na język dla niego zrozumiały
• zgłoś pracownika do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ciągu 7 dni od dnia podjęcia przez niego pracy.

W 2022 roku minimalne wynagrodzenie za pracę na etacie wynosi 3010 zł brutto.
Od 1 stycznia 2022 roku minimalna stawka godzinowa wynosi 19,70 zł brutto.
Na podstawie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych ZUS twój pracownik ma prawo do:

• świadczeń w razie choroby bądź wypadku przy pracy
• świadczeń z tytułu macierzyństwa
• bezpłatnego korzystania ze służby zdrowia (nie dotyczy umów o dzieło).

Pamiętaj!
Niewypełnienie ww. warunków oznacza brak możliwości wykonywania pracy bez zezwolenia na pracę.